Terugblik op Ambtelijk Platform 27 maart in Veenendaal
Een grote opkomst, een stevige agenda, in een overvolle trouwzaal van het gemeentehuis in Veenendaal leverde een zeer levendige en waardevolle bijeenkomst op. Twee grote thema’s stonden op het programma: grondwater (overlast, maatregelen en modelleren), en waterkwaliteit (vissterfte en KRW-opgave).
Hieronder een korte reflectie en een link naar de presentaties.
Mededelingen/nieuws:
- Inventarisatie voortgang DPRA-Impuls projecten 2021-2027.
Als PWVE-werkregio hebben we een subsidie van €6.9 miljoen gekregen uit de Impulsregeling DPRA. Sandy Hofland heeft nu een enquete rondgestuurd naar alle deelnemers van het PWVE over de voortgang van de projecten.
- Expertpool klimaatbestendige, gezonde en biodiverse wijken,
Bram Luteijn heeft namens de provincie Utrecht een uitnodiging gestuurd naar de 10 Utrechtse gemeenten in PWVE om jullie uit te nodigen deel te nemen aan de expertpoot. Leusden, Rhenen, Soest en Veenendaal hebben al aangegeven mee te willen doen. Op 13 mei is een startbijeenkomst gepland!
Amersfoort deed al in 2023 mee. Zie ook deze publicatie van leerpunten en ervaringen uit deze eerste pilot in 2023-2024.
- Werken aan groenblauwe vitale Gelderse dorpen, wijken en steden, een narratief bij het Kader leefbare verstedelijking
Provincie Gelderland heeft in 2024 richtlijnen uitgebracht als kaders voor de ontwikkeling van klimaatbestendige en groene wijken. Bij dat kader is nu ook een boekje uitgebracht met daarin wat meer verhaal achter nut en noodzaak van bepaalde kaders.
- Water winnen, tussenresultaat van de Actie Bouwtafel waterzuinige wijken,
De actie van de bouwtafel is al in 2024 begonnen. Als eerste tussenresultaat is nu door TG een inspiratieboekje ‘Water winnen’ uitgebracht, met allerhande ludieke tips voor inwoners om water bewust te worden en te besparen. Hier gratis te downloaden.
Het project werd bedacht en ontwikkeld door Social Designers Fides Lapidaire en Susan Arts van TwynstraGudde.
- Evaluatie (grond)wateroverlast in ‘23 /’24
In opdracht van het Harmen van de Werfhorst van het waterschap hebben Nard Onderwater en Joren Zwaan (TAUW) een onderzoek gedaan naar de (grond)waterproblemen in de extreem natte winter van 2023-2024.
In bijgevoegde presentatie schetst TAUW een beeld van de ondergrond van het hele verzorgingsgebied van het waterschap. In een animatie is de ontwikkeling van de grondwaterstand gedurende de periode goed te volgen. En waar dus ook de overlast van grondwater optreedt.
In de discussie die hierop volgt, blijkt het handelingsperspectief voior gemeenten beperkt. Drainage is een methodiek. Woudenberg en Scherpenzeel willen graag ervaringen en richtlijnen van andere gemeenten krijgen over aanleg en onderhoud van deze stelsels. Drainage is een onderwerp om terug te laten komen op de agenda van het ambtelijk platform! Staat genoteerd.
Presentatie Nard Onderwater, TAUW
- Grondwatermodellering in stedelijk gebied? Het kan!
Het waterschap werkt met een regionaal grondwatermodel Azure. Voor het landelijk gebied geeft het model een goed en kloppend beeld van grondwaterstromen. Voor stedelijk gebied is het model echter te eenvoudig ingericht om correcte beelden op te leveren. Samen met Amersfoort, Baarn en Soest is de afgelopen jaren daarom gewerkt aan een stedelijke module die veel preciezer, op wijk- en buurtniveau, voorspellingen kan doen en de grondwatersituatie kan verbeelden.
Annabelle Neefjes, hydroloog bij het waterschap, presenteerde uitkomsten van de aanvullende stedelijke module. Ook ontvouwde zij het plan om als waterschap samen met de andere gemeenten in PWVE en de Veluwe, in de komende 3 jaar al het stedelijk gebied aanvullend te modelleren en toe te voegen aan het Azure-model. Dat biedt de mogelijkheid om straks beter de grondwatereffecten in bebouwd en nog te bouwen gebied te voorspellen, zeker in het licht van klimaatextremen.
Annabelle heeft al afspraken met een aantal gemeenten gemaakt voor de eerste fase in 2025.
Presentatie Annabelle Neefjes, Waterschap Vallei en Veluwe
- Stapsgewijs naar een Circulaire toekomst?!
Tijdens de ambtelijk platformbijeenkomst van 23 januari jongstleden hebben we met elkaar gesproken over de thema’s duurzaamheid en circulariteit. In de vorige nieuwsbrief hebben we uitkomsten van die brainstorm al gedeeld. Plus de informatie over het Rijksprogramma Schoon en Emissieloos Bouwen.
Roos Schoolen, stagiare bij PWVE vanuit de WUR, heeft op basis van literatuurstudie, interviews en de bijeenkomst van afgelopen januari een adviesrapport geschreven voor het PWVE hoe wij in de komende periode van het nieuwe koersplan 2026-2030 aandacht kunnen besteden aan deze thema’s. Doel is dat we stapsgewijs toewerken aan een duurzame en circulaire aanpak van ons werk, in lijn met wettelijk kaders (50% circulair in 2030, 100% circulair in 2050).
- Vissen in nood! Mark zoekt contact met gemeenten om dit samen te voorkomen.
Mark van Heukelum, ecoloog bij het waterschap, kwam langs in ons platform met een bevlogen verhaal over het versterken van de waterecologie, het verbeteren van het leefmilieu voor vissen en het voorkomen van vissterfte. Mark is trekker van het programma Vissen in Nood! bij het waterschap. En Mark is ‘wereldberoemd’ in Nederland als initiatiefnemer en ‘anchorman’ van het Visdeurbeljournaal: De Visdeurbel — De Visdeurbel.
Mark deed de oproep aan gemeenten om met hem samen te werken aan een verbetering van het vismilieu. Heb je vragen hierover neem dan contact met ons op.
Het laatste Visdeurbel-nieuws dd.10 maart
Vis op reis! Het Visdeurbeljournaal breidt nu ook uit naar Amersfoort!
Meer zien? Bekijk het filmpje:
Wethouder Johnas van Lammeren (Amersfoort) en opgavemanager watersysteem Ruben van Kessel (Waterschap Vallei en Veluwe) openden op maandag 10 maart samen het project Visdeurbel-journaal Amersfoort bij de stuw aan de Balladelaan.
In de onderwaterbeelden die in Amersfoort worden gemaakt, zijn de vissen te zien die op migratie zijn vanuit het Eemmeer naar het Valleikanaal. Ze gaan op zoek naar een geschikte plek om eitjes te leggen. Op hun reis komen ze de stuw aan de Balladelaan tegen. Hier hangt de onderwatercamera. In tegenstelling tot Utrecht hoeven Amersfoorters niet op een digitale bel te drukken om de vissen door te laten. Door de ingebouwde vispassage kunnen ze zelfstandig de stuw overbruggen.
In het wekelijkse Visdeurbeljournaal op Youtube kunnen de kijkers zelf zien welke vissen op hun reis langs de vispassage komen. Er worden interessante feiten en weetjes verteld over de vissen, en andere zaken zoals het belang van schoon water.
Wethouder Johnas van Lammeren: “Een enorm groot deel van de dieren in onze stad leven buiten het zicht onder water. Iedereen kan altijd genieten van de vogeltrek; die zie je in de lucht. Dankzij de onderwatercamera zien we nu eindelijk eens de vissentrek. Een leerzame blik in de enorme diversiteit die de onderwaterwereld in Amersfoort ons te bieden heeft. Daarnaast is het hiermee mogelijk vissen op een diervriendelijke manier te monitoren. Een gezonde leefomgeving voor de vissen is zeer belangrijk; het is ook een teken dat de kwaliteit van het water goed is. Door aan dit project mee te doen krijgen we hier inzicht in. Maar natuurlijk is het ook gewoon ontzettend leuk om te zien welke vissen door Amersfoort trekken en meer over ze te leren!
- KRW, uitkomsten tussenevaluatie en op weg naar eind 2027
Van waterecologie naar waterkwaliteit. In 2023/24 is landelijk een tussenevaluatie uitgevoerd over de voortgang van de KRW. De uitkomsten zijn kritisch. Dat gaf aanleiding tot het vaststellen van een landelijk Impulsprogramma KRW, met ook een stuurgroep: BO (bestuurlijk overleg)-KRW. Doel is versnelling in de uitvoering en versterken van samenwerking, ook met gemeenten. Om die reden maakt ook de VNG deel uit van het BO-KRW.
Paul Licht, KRW coördinator voor Rijn-Oost, presenteerde in het ambtelijk platform een van de uitkomsten van de tussenevaluatie en specifiek de stand van zaken in Rijn-Oost gebied. Het accent in zijn presentatie lag op de chemische kwaliteit van het oppervlakte water en de noodzaak voor een aanpak bij de bronnen van deze vervuiling. Om die bronnen van schadelijk en zeer zorgwekkende stoffen effectief aan te kunne pakken, zijn maatregelen op alle overheidsniveau noodzakelijk. Zo staat het Rijk voor het verbod op gebruik van stoffen en materialen, provincies Waterschappen in meten en monitoren van waterkwaliteit enzo meer.
Paul Licht gaf aan dat we vanuit Rijn-Oost de komende jaren nadrukkelijker als waterschap, werkregio en gemeenten betrokken zullen worden bij de uitvoering van maatregelen in het kader van KRW. Gezien ook het komende ‘ravijnjaar’ en de structurele bezuinigingen bij gemeenten, zal dat een gefaseerde aanpak vragen en ook ná 2027 doorlopen.
Hieronder nog een korte foto-impressie:
